english version
Hasła biblijne na dzisiaj Ukryj hasła biblijne

Książki o Memorandum Wschodnim

W 50-lecie opublikowania Memorandum Wschodniego Kościoła Ewangelickiego w Niemczech

30.09.2015
Udostępnij

Wydawnictwo Augustana wydało w tym roku dwie książki związane z 50-leciem opublikowania Memorandum Wschodniego Kościoła Ewangelickiego w Niemczech.


Książki o Memorandum Wschodnim

W dniu 1 października 1965 roku ukazał się dokument Ewangelickiego Kościoła w Niemczech (EKD), powszechnie nazywany w Niemczech Ostdenkschrift, a w Polsce Memorandum Wschodnim. Wskazywał na potrzebę nowego myślenia o drodze ku pojednaniu ze wschodnimi sąsiadami. 

 

W marcu tego roku ukazała się pierwsza publikacja – Położenie wypędzonych i stosunek narodu niemieckiego do wschodnich sąsiadów. Ewangelickie memorandum. Po 50 latach po raz pierwszy wydano tekst niemiecki i jego polski przekład w jednej publikacji. Wydanie tej pozycji miało związek ze zorganizowaną w Warszawie międzynarodową konferencją „Na drodze pojednania” poświęconą Memorandum Wschodniemu.

 

Na drodze pojednania – 50-lecie Memorandum Wschodniego Kościoła Ewangelickiego w Niemczech to druga książka dotycząca tego dokumentu. Prezentuje ona historyczne i teologiczne spojrzenie na wydarzenie sprzed 50 lat. Autorzy z Polski i Niemiec, którzy wystąpili na konferencji w Warszawie, opisują i analizują zmiany, jakie wprowadził dokument EKD w 1965 roku i przez całe pięćdziesięciolecie. Wszystkie teksty opublikowane są po polsku i niemiecku.

 

Pierwsza część książki poświęcona jest perspektywie historycznej. Rozpoczyna ją artykuł monachijskiej historyk prof. Claudi Lepp. To głos średniego pokolenia w niemieckim ewangelicyzmie, które bez doświadczenia wojennego próbuje zrozumieć procesy dziejowe. Jej tekst ukazuje genezę memorandum.

 

Profesor Jerzy Buzek wypowiedział się na temat zagadnienia pojednania w szeroko pojętym kontekście europejskim. Natomiast prof. Jarosław Kłaczkow opisuje, z jakimi reakcjami spotkał się Ostdenkschrift w Europie.

 

Markus Meckel, duchowny ewangelicki, analizuje jak memorandum zmieniło myślenie o relacjach ze wschodnimi sąsiadami w niemieckim społeczeństwie. Ostatni w tej części jest tekst Władysława Bartoszewskiego, który na konferencji przedstawił kilka uwag świadka tamtych wydarzeń.

 

W drugiej części zamieszczono teksty poświęcone bezpośrednio treści memorandum. Arcybiskup Henryk Muszyński przybliża w swoim artykule kontekst powstania i treść Memorandum Wschodniego.

 

Profesor Heinrich Assel, związany z Uniwersytetem w Greifswaldzie, przyznaje w swoim tekście, że uznanie własnej winy stanowiło podstawę procesu pojednania, w którym kamieniem milowym było właśnie memorandum.

 

Rozważania biskupa Marcina Hintza stanowią swoiste upamiętnienie dokonań polskich – luterańskich, reformowanych i metodystycznych teologów, którzy współtworzyli polsko-niemieckie pojednanie.

 

Autorką tekstu dotyczącego pojednania z dzisiejszej perspektywy jest ewangelicka teolog prof. Ulrike Link-Wieczorek z Oldenburga.

 

Książkę zamyka tekst biskupa Jana Szarka, który z polskiej i ewangelickiej perspektywy opisuje wydarzenia poprzedzające podpisanie memorandum oraz te, które nastąpiły później. W większości tych wydarzeń uczestniczył osobiście.

 

Ta pokonferencyjna publikacja jest wkładem Kościoła ewangelickiego w Polsce i teologii ewangelickiej w dzieło pojednania polsko-niemieckiego, a szerzej również przyczynkiem do debaty na temat pojednania w Europie.