english version
Hasła biblijne na dzisiaj Ukryj hasła biblijne

Luteranie - prawosławni

Pierwsze kontakty między Światową Federacją Luterańską a Patriarchatem ekumenicznym Konstantynopola miały miejsce w 1967 r. Wówczas zrodził się plan podjęcia dialogu teologicznego. IV Konferencja Ogólnoprawosławna w Chambesy k. Genewy w 1968 r. wypowiedziała się na rzecz utworzenia wspólnej komisji. Od tego momentu idea dialogu luterańsko-prawosławnego nie uległa już zapomnieniu. W marcu 1974 r. odbyła się w Strasburgu konsultacja luterańsko-prawosławna. Zalecono kontynuowanie wzajemnych wizyt. Federacja udzielała poparcia utworzeniu ośrodka dokumentacji prawosławnej na Uniwersytecie w Erlandze (RFN) [45].

Przełomowe znaczenie dla utworzenia wspólnej komisji luterańsko-prawosławnej miało formalne zaproszenie do podjęcia międzynarodowego dialogu, jakie w 1977 r. wystosował Patriarchat ekumeniczny [46]. Rok później ŚFL mianowała 14 luterańskich członków komisji. Po trzech spotkaniach przygotowawczych, w 1981 r. odbyło się pierwsze posiedzenie Wspólnej Komisji Prawosławno-Luterańskiej [47]. Odtąd spotykała się ona w odstępach dwuletnich. Ostatnie, dziewiąte posiedzenie odbyło się na przełomie lipca i sierpnia 1998 r. w Sigtunie (Szwecja). Plonem dotychczasowej pracy jest sześć krótkich tekstów: "Objawienie Boże" (1985) [48], "Pismo Św. i Tradycja" (1987) [49], "Kanon i inspiracja Pisma Świętego" (1989) [50], "Sobory ekumeniczne a autorytet Kościoła i w Kościele" (1993) [51], "Rozumienie zbawienia w świetle soborów ekumenicznych" (1995) [52], "Zbawienie, łaska, usprawiedliwienie i współdziałanie [synergia]" (1998) [53].

Uzupełniająco trzeba wspomnieć, że od 1970 r. toczy się dialog między przedstawicielami Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego i Kościoła Luterańskiego Finlandii. Podczas ostatniego, jedenastego spotkania w Finlandii (1998) uwagę skoncentrowano na podstawach nauki społecznej Kościoła i rozumieniu wolności religijnej. Kościół rosyjski prowadził poza tym rozmowy z Radą Kościoła Ewangelickiego w RFN (od 1959 r.) i ze Związkiem Kościołów Ewangelickich w NRD (od 1974 r.). Z kolei Rada Kościoła Ewangelickiego w RFN podjęła osobne rozmowy z Patriarchatem Konstantynopola (od 1969 r.) i Rumuńskim Kościołem Prawosławnym (od 1979 r.), a Związek Kościołów Ewangelickich w NRD z Kościołem Prawosławnym Bułgarii (od 1978 r.) [54].

Od przeszło trzydziestu lat trwają, z przerwami, rozmowy luterańsko-prawosławne w USA. W 1994 r. rozpoczęła się ich trzecia faza. W 1996 r. wspólna komisja opublikowała dokument, w którym zaleciła członkom Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego w Ameryce przyjęcie pierwotnej wersji Nicejsko-Konstantynopolitańskiego Wyznania Wiary z 381 r., tj. bez późniejszego dodatku filioque [55]. Zalecenie to jest zresztą zgodne z odpowiednią rezolucją Zgromadzenia Ogólnego Światowej Federacji Luterańskiej w Kurytybie (Brazylia) w 1990 r. [56].

---------------------------------------------

[45] Vom Weltbund zur Gemeinschaft..., s. 239.
[46] Orthodoxe Kirche schlagt Dialog auf Weltebene vor.LWI 1977 nr 5.
[47] Positiver Auftakt des intenationalen Dialogs mit der Orthodoxie, LWI 1981 nr 37.
[48] Wersję niemiecką: Die göttliche Offenbarung. Erklärung der Gemeinsamen Lutherisch/0rthodoxen Kommission (Allentown/PA, USA, 23.-30. Mai 1985) - zamieszcza Dokumente wachsender Übereinstimmung...Band 2: 1982-1990..., s. 260-262.
[49] Schrift und Tradition. Erklärung der Gemeinsamen Lutherisch/0rthodoxen Kommission (Orthodoxe Akademie Kreta, 27. Mai - 4. Juni 1987), tamże, s. 263-266.
[50] Kanon und Inspiration der Heiligen Schrift. Erklarung der Cemeinsamen Lutherisch/0rthodoxen Kommission (Bad Segeberg, 1.-7. September 1989), tamże, s. 266-271.
[51] Polski przekład: Sobory ekumeniczne a autorytet Kościoła i w Kościele. Oświadczenie Wspólnej Komisji Luterarisko-Prawosławnej (Sandjberg, Dania, 10 lipca 1993), SiDE 1994 nr 2, s. 83-85.
[52] SiDE 1996 nr 1, s. 138n.
[53] Tamże 1999 nr 1, s.151.
[54] H. Brandt, J. Rothermundt, Was hat die Ökumene gebracht? Fakten und Perspektiven, Gütersioh 1993, s. 79n.
[55] R. Robertson, The Eastem Churches and Ecumenism, "Journal of Ecumenical Studies" 34, 2 (1997), s. 309n.
[56] Curitiba 1990..., s. 159.