english version
Hasła biblijne na dzisiaj Ukryj hasła biblijne

85 lat parafii św. Mateusza w Łodzi

Wielki jubileusz łódzkich ewangelików

19.11.2013
Udostępnij

Niedziela 10 listopada 2013 roku w łódzkiej parafii św. Mateusza miała szczególnie uroczysty wymiar – tego dnia obchodziliśmy jubileusz 85-lecia istnienia naszej parafii – historycznie najmłodszego zboru luterańskiego w naszym mieście, a dzisiaj jedynego. Obchody zostały podzielone na dwie części, odbywające się tego samego dnia.


85 lat parafii św. Mateusza w Łodzi

O godzinie 10 rozp oczęło się wyjątkowe nabożeństwo, które poprowadził proboszcz, ks. Michał Makula. Pośród licznie zgromadzonych parafian było także bardzo wielu gości – swoją obecnością zaszczycili nas: biskup diecezji warszawskiej ks. Jan Cieślar wraz z wiernymi z Pabianic, ks. Tadeusz Makula z Żor, ks. Cezary Jordan ze Zduńskiej Woli wraz z parafianami, ks. Jan Neuman z Rynu, ks. Paweł Hause z Kętrzyna, ks. Grzegorz Brudny z Lublina, ks. Marcin Markuzel z Bładnic, ks. dr Henryk Czembor, emerytowany proboszcz parafii w Ustroniu, a także ks. Marek Londzin z Dzięgielowa, który wygłosił kazanie.

 

Byli również goście zza granicy – Erik Tiveskog z partnerskiej parafii w szwedzkim Gävle oraz ks. Georg Leupold z Hanoweru. Jako że Łódź jest miastem o długiej tradycji ekumenicznej, nie mogło zabraknąć gości reprezentujących inne wyznania – przybyli m.in. ks. Semko Koroza, przewodniczący Regionu Łódzkiego Polskiej Rady Ekumenicznej i proboszcz łódzkiej parafii ewangelicko-reformowanej wraz z wiernymi, ks. prałat Ireneusz Kulesza z sąsiedniej rzymskokatolickiej parafii katedralnej św. Stanisława Kostki, oraz ks. prałat Tadeusz Weber.

 

O godzinie 17 zaczął się uroczysty koncert. Świątynia była wypełniona po brzegi – na 10 minut przed rozpoczęciem koncertu trudno było znaleźć jakiekolwiek wolne miejsce siedzące – w wydarzeniu tym wzięło udział ok. 1.500 osób! Występ poprzedziło krótkie wystąpienie ks. M. Makuli, w którym proboszcz przybliżył historię luteran w Łodzi oraz dzieje samej świątyni. Przypomniany został także łódzki ekumenizm, który „wyprzedzał całą epokę”. Ksiądz nawiązał także do odnalezionej w kościele w styczniu 2013 roku kapsuły czasu. Później rozpoczął się koncert.

 

Jako pierwsi wystąpili Irena Wisełka-Cieślar (organy), profesor łódzkiej Akademii Muzycznej i zarazem inicjator i kierownik artystycznym cyklu  'Niedziela z muzyką u świętego Mateusza', w którego ramach odbył się ów koncert, oraz Sławomir Cichor (trąbka). W ich wykonaniu usłyszeliśmy cztery utwory: Sonatę C-dur Giovanniego Vivianiego, Aspen Grove Kevina McKee, Dialog per Tromba e Organo Luboša Fišera oraz Allegro z II Symfonii organowej op. 20 Louisa Vierne.

 

Po pierwszej części koncertu nastąpił moment, na który wszyscy czekali. Ks. Makula odczytał zgromadzonym słowa przesłania, pod którym podpisali się parafianie, a które zostało zamknięte na lata w kapsule czasu:

 

Tak oto stoimy... Dzięki Słowu, dla Słowa, poprzez Słowo. Bo na początku było słowo... 

 

Jesteście dla nas wyobrażeniem, dla Was istniejemy dzięki temu słowu, które posyłamy Wam. Nie wiemy, kim jesteście, wierzymy, iż naszymi braćmi w Słowie. Dnia 10 listopada 2013 roku podpisaliśmy uroczyście niniejszy dokument. Złożenie tego dokumentu w miejscu pod ołtarzem wynika z 85 Jubileuszu parafii oraz z prac remontowych, które prowadzone były w kościele do końca września 2013. W trakcie prac remontowych prowadzonych przy wsparciu Unii Europejskiej „Prace konserwatorskie, restauratorskie i modernizacyjne zabytkowego kościoła Ewangelicko-Augsburskiego św. Mateusza w Łodzi” odnaleziono kapsułę czasu złożoną dnia 24 czerwca 1923 roku. Postanowiliśmy kontynuować ten szczególny rodzaj komunikacji ponad czasem. 

 

Pierwotnie w czasie budowy kościoła św. Mateusza ówczesna liczba ewangelików i ich hojność była tak wielka, że we własnym zakresie podjęli się trudu budowy. W roku 1923 w granicach ówczesnej Łodzi istniały 2 parafie ewangelickie: św. Trójcy, św. Jana, a kościół św. Mateusza był w budowie. Od zakończenia II wojny światowej istnieje jedna parafia św. Mateusza, która jest spadkobierczynią wcześniej istniejących. Dzisiaj Parafia liczy 700 osób i sami nie sprostalibyśmy trudom remontu, ale dzięki uzyskanej dotacji udało się te prace przeprowadzić. 

 

W skład prac dokonanych w latach 2012-13 wchodziły: zmiana systemu ogrzewania, wymiana posadzki, odnowienie kaplicy "Mateusik", założenie dodatkowych ochronnych okien na witraże kościoła, izolacja kopuły kościoła. Wcześnie od roku 2000 odnowiono elewację kościoła, wymieniono dach, przeprowadzono szereg bieżących prac remontowych.

 

Dzisiaj nasz kościół służy nie tylko łódzkim ewangelikom, ale całemu społeczeństwu miasta i regionowi. Odprawiane są regularnie nabożeństwa, ale parafia od 1996 roku organizuje koncerty w ramach cyklu „Niedziela z muzyką u św. Mateusza”, kościół jest miejscem wielu wydarzeń artystycznych organizowanych przez Filharmonię Łódzką, Teatr Wielki, Akademię Muzyczną, Międzynarodową Fundację Muzyczną im. Artura Rubinsteina w Łodzi i in. W parafii działa chór, odbywają się szkółki niedzielne, lekcje religii, spotkania młodzieży, działa tzw. koło pań. Wspólnie z zakonem Joannitów prowadzimy stację diakonijną, oraz wypożyczalnię sprzętu rehabilitacyjnego. Staramy się służyć innym.

 

Jesteśmy różnorodni, wierzymy rozmaicie, ale jednak staramy się nie wykraczać poza cztery ewangelie i księgi biblijne. Dokładnie za 4 lata obchodzić będziemy jubileusz 500-lecia Reformacji. Chcemy być wierni ewangelickiej tożsamości i czerpać z bogactwa reformatorów. 

 

85 lat od poświęcenia kościoła, 90 lat po wysłaniu pierwszej kapsuły czasu przez ewangelików-luteran łódzkich, do dziś żyją ludzie, którzy urodzili się wtedy, mamy jeszcze parafiankę, która urodziła się w 1922 roku.

 

Ale Ci co umarli i wyjechali, zmartwychwstali w nas i wrócili do nas na chwilę dzięki kapsule czasu wysłanej do nas. Ich tęsknota, ich pragnienie, ich lęki i wiara -- pomnażają nasze tęsknoty, pragnienia i wiarę.

 

Dlatego jeszcze raz chcemy Wam powiedzieć: Tak oto stoimy... Dzięki Słowu, dla Słowa, poprzez Słowo. Bo na początku było słowo... I na końcu będzie Słowo.

 

Soli Deo Gloria!

 

Pomiędzy rokiem 1923 a 2013 sporo się zmieniło. Liczba ewangelików w Łodzi stopniała z ok. 100 tysięcy do 700 dusz. Naszym językiem jest polski, a nie jak 90 lat temu dla większości niemiecki, inaczej brzmią też nasze nazwiska – dawniej Krenz, Steinke, Glesmann, Grams, Pritz, Zaleska, Adamczewski, Ziegler, Müller, dziś Zientkiewcz, Werner, Płuciennik, Chmieleska, Nykiel, Utz, Kroll. Jedyne, co się nie zmieniło, to nasza wiara i wierność ideałom Reformacji. Podobnie jak 90 lat temu do kapsuły włożono gazety i pieniądze, a swoje przesłanie dołożyli także Hanna Zdanowska – prezydent miasta Łodzi oraz Witold Stępień – marszałek województwa łódzkiego. Kapsuła została złożona we wnęce w podłodze pod ołtarzem.

 

Niedługo potem zostały wręczone pamiątkowe odznaczenia. Otrzymali je H. Zdanowska, W. Stępień, Jacek Saryusz-Wolski – poseł do Parlamentu Europejskiego, Joanna Kopcińska – przewodnicząca łódzkiej Rady Miejskiej, Ryszard Bonisławski – senator oraz popularyzator wiedzy o Łodzi, a także zasłużeni dla świeżo ukończonego remontu kościoła – inż. Sławomir Ostrowski i inż. Mirosław Rybak.

 

Po przerwie usłyszeliśmy kantatę Jauchzet Gott in allen Landen autorstwa Jana Sebastiana Bacha w wykonaniu orkiestry Polish Camerata pod dyrekcją Marka Głowackiego oraz sopranistki Joanny Klisowskiej.

 

Kosma Nykiel

zdjęcia: Artur Michalski