english version
Hasła biblijne na dzisiaj Ukryj hasła biblijne

Heritage Academy na placu Pokoju

Od 9 do 15 lipca na Dolnym Śląsku

22.07.2018
Udostępnij

- Kościół Pokoju w Świdnicy może być dumą Polski. Jest jednym z najlepszych przykładów wzorowego zarządzania miejscem znajdującym się na prestiżowej liście UNESCO - uważa prof. Jacek Purchla, jeden z uczestników Heritage Academy.


Heritage Academy na placu Pokoju

Od 9 do 15 lipca na Dolnym Śląsku gościło 30 uczestników Heritage Academy, z Polski, Słowacji, Czech, Węgier, Niemiec i Ukrainy. To międzynarodowy kurs letni poświęcony tematyce zarządzania miejscami wpisanymi na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.

 

Specjaliści, którzy zajmują się miejscami historycznymi, m.in. muzealnicy, konserwatorzy, pracownicy instytucji pozarządowych, antropolodzy kultury, architekci podczas wykładów i warsztatów poznawali wielokulturowe dziedzictwo Dolnego Śląska, a zwłaszcza Kościoły Pokoju.

 

- Dla wielu z nich Dolny Śląsk to odkrycie, jest wciąż mało znany. W Świdnicy zaskakująca jest ilość i jakość zabytków, to miasto przełamuje stereotyp Polski jako kraju jednej religii. Z kolei Krzyżowa wydaje nam się modelowym przykładem współpracy polsko-niemieckiej – opowiada dr Michał Wiśniewski z Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie, koordynator letniego kursu i kierownik Ośrodka Edukacji - Akademii Dziedzictwa w MCK (studia podyplomowe poświęcone zarządzaniu dobrami kultury oraz promocji dziedzictwa kulturowego).

 

- Mamy w Polsce fantastycznych konserwatorów, ale brakuje kompetentnych zarządców dziedzictwa kulturowego – uważa dr Wiśniewski. - W ciągu kilkunastu ostatnich lat instytucje kultury stały się bardziej otwarte i przyjazne, ale wciąż jest za mało profesjonalistów od zarządzania muzeami, pałacami, kościołami, skansenami. Kiedyś byli dyrektorzy, dziś to za mało. Dzisiaj nie wystarczy kierować; trzeba umieć się promować, zabiegać o środki, tworzyć atrakcyjną ofertę edukacyjną, sięgać po nowoczesne metody zarządzania i administracji. Chodzi o nową filozofię ochrony dziedzictwa kulturowego - dodaje.

 

Niemal wszyscy uczestnicy kursu byli w świdnickim Kościele Pokoju po raz pierwszy. – Zrobił na nich gigantyczne wrażenie rozmachem, urodą oraz skutecznością gospodarzy, którzy tak wiele tu osiągnęli – mówi dr Wiśniewski.

 

Przez kilka dni goście spotykali się na placu Pokoju, gdzie przywitał ich Szymon Chojnowski, zastępca prezydenta Świdnicy oraz ks. Waldemar Pytel, biskup diecezji wrocławskiej KEA i Bożena Pytel, która koordynuje projekty związane z konserwacją kościoła i jego otoczenia. Goście zwiedzili świątynię i pracowali podczas warsztatów w Centrum Konferencyjnym Kościoła Pokoju. Jeden z nich dotyczył kościelnego archiwum.

 

- Zadania związane z naszym kościołem, jego konserwacją, opieką, promocją są ogromne, a w parafii zajmują się tym tylko dwie osoby. Pasja nie zawsze wystarczy, niezbędny jest także profesjonalizm – mówił bp Waldemar Pytel. - Dlatego staramy się zapraszać do współpracy kompetentne osoby, takie jak dr Stephan Aderhold, pod którego skrzydłami jest nasze archiwum.

 

Dr Aderhold, który od dekady pracuje jako muzykolog przy Kościele Pokoju i opiekuje się archiwum parafii, udostępnił część zbiorów liczących m.in. 400 ksiąg parafialnych, 10 tys. muzykaliów, kolekcję Biblii, setki grafik, map, listów i książek. Z pietyzmem, w białych rękawiczkach prezentował bezcenne eksponaty. 75 proc. archiwum jest już skatalogowane i przechowywane w Dolnośląskim Instytucie Ewangelickim (odnowiony budynek dawnej plebanii, z nowoczesnym wyposażeniem), a 25 proc. zostało także zdigitalizowane, w tym najstarszy dokument z 1654 roku. Zdaniem kursantów tak bogate archiwum może być skutecznym narzędziem promocji, które przyciągnie nie tylko naukowców, ale także turystów i mieszkańców Świdnicy.

 

- To ogromny materiał, a mało znany. Powinien być jak najszerzej udostępniany w internecie i obudowanyróżnymi aktywnościami, na przykład związanymi z odgadywaniem prezentowanych przedmiotów, ludzi i miejsc – uważają uczestnicy warsztatu. Sugerują, żeby powiązać archiwum z takimi znanymi platformami, jak Google Arts&Culture czy Europeana, wirtualna biblioteka, muzeum i archiwum, która współpracuje z ponad trzema tysiącami instytucji kultury w Europie i umożliwia bezpłatny dostęp do milionów książek, czasopism, filmów, map.

 

Drugi warsztat był poświęcony promocji turystycznej Świdnicy. Goście zauważyli, że brakuje spójnego systemu oznakowania zabytków, klarownej strony internetowej, propozycji wycieczek tematycznych, a także miejsca, gdzie turysta otrzymałby podstawową wiedzę o mieście, materiały promocyjne, lokalne specjały.

 

Heritage Academy jest organizowana przez Międzynarodowe Centrum Kultury, we współpracy z państwami Grupy Wyszehradzkiej. W projekt jest  zaangażowane polskie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwo Kultury Republiki Czeskiej, Urząd Ochrony Zabytków Republiki Słowackiej, Departament ds. Dziedzictwa Kulturowego Urzędu Premiera Węgier.

 

Jednym z gości Akademii był prof. Jacek Purchla, kierownik Katedry Dziedzictwa Europejskiego w Instytucie Europeistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, były przewodniczący Rady Ochrony Zabytków przy MKiDN.

 

- Kościół Pokoju może być dumą Polski. Jest jednym z najlepszych przykładów wzorowego zarządzania miejscem znajdującym się na prestiżowej liście UNESCO. Gospodarze obiektów sakralnych nie zawsze potrafią uświadomić sobie wartość miejsc, których są opiekunami. Nie zawsze potrafią wyjść poza sferę sacrum. Ksiądz Waldemar Pytel i jego małżonka Bożena nie tylko odczytali niezwykłość i potencjał tego miejsca, w wymiarze materialnym i niematerialnym. Kościół, który podnieśli z wieloletniego zaniedbania, stał się ich życiową misją – mówi profesor.

 

Jego zdaniem to precedens, bo kościół jest w rękach niewielkiej społeczności ewangelickiej,  a jednocześnie udało się tutaj konsekwentnie przeprowadzić skomplikowany i olbrzymi proces konserwatorski dotyczący świątyni i jej kontekstu. Precedens świdnickiego Kościoła Pokoju ma wymiar nie tylko konserwatorski.

 

- To modelowy przykład myślenia o skutecznej ochronie zabytku, z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi zarządzania. Państwo Pytlowie słusznie podkreślają fenomen ciągłości, nieprzerwanego trwania w tym miejscu od połowy XVII wieku ewangelickiej wspólnoty, mimo stuprocentowej wymiany ludności Dolnego Śląska. Biskup Pytel jest budowniczym mostów, ma już swoje miejsce w polsko-niemieckim dialogu pojednania. Ma też wielką zasługę w umacnianiu wizerunku Świdnicy wśród ważnych miast Europy Środkowej. Mam nadzieję, że Świdnica zrozumie znaczenie tego skarbu, który posiada – dodaje historyk.