Wielkanoc po luterańsku

Jezus żyje! Z Nim i ja!

Śmierci gdzież twej zgrozy cienie?

Jezus żyje, więc mi da

Zmartwychwstanie i zbawienie!

Do swej chwały przyjmie mnie,

W tej nadziei wytrwać chcę.

 

Christian F. Gellert 1757 (Śpiewnik Ewangelicki 178,1)

    

Ewangelia wielkanocna - Mk 16,1-8 

 

1.A gdy minął sabat, Maria Magdalena i Maria Jakubowa, i Salome nakupiły wonności, aby pójść i namaścić go. 2.I bardzo rano, skoro wzeszło słońce, pierwszego dnia tygodnia, przyszły do grobu. 3.I mówiły do siebie: Któż nam odwali kamień od drzwi grobu? 4.Ale gdy spojrzały, zauważyły, że kamień był odwalony, był bowiem bardzo wielki. 5.A gdy weszły do grobu, ujrzały młodzieńca siedzącego po prawej stronie, odzianego w białą szatę i zdumiały się bardzo. 6.On zaś rzekł do nich: Nie trwóżcie się! Jezusa szukacie Nazareńskiego, ukrzyżowanego; wstał z martwych, nie ma go tu, oto miejsce, gdzie go złożono. 7.Ale idźcie i powiedzcie uczniom jego i Piotrowi, że was poprzedza do Galilei; tam go ujrzycie, jak wam powiedział. 8.A wyszedłszy, uciekły od grobu, ogarnął je bowiem lęk i zdumienie, i nic nikomu nie mówiły, bo się bały.  
 

  

Po Wielkim Piątku i Sobocie nadeszła niedziela – czas radosnych świąt Wielkanocy. Ten, który w piątek umierał na krzyżu, wstał z martwych. Jezus Chrystus stał się „Pierwszym i Ostatnim, i żyjącym”. To On ma klucze [władzę] nad życiem i śmiercią. Przez śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa, śmierć utraciła swoją nieodwołalną moc. Nad tymi, którzy wierzą w Chrystusa, śmierć nie ma już ostatecznej władzy. Przez Chrystusa mają bowiem oni udział w zbawieniu, żyją nowym życiem - życiem wiecznym, którego źródłem jest zmartwychwstały Chrystus.

  

Wierzę

Wierzę w zmartwychwstanie

Przez chwalebne, Panie,

Z grobu Twe powstanie.

 

Wierzę w zmartwychwstanie

Dzięki Słowom Życia,

Nam ich zwiastowanie.

 

Wierzę w zmartwychwstanie

Przez do Emaus mego

Ciągłe wędrowanie.

 

Wierzę w zmartwychwstanie,

Spraw pewności takiej

W sercu zachowanie.

 

Wierzę w zmartwychwstanie,

Daj przy przyjściu wtórym

W niebie zamieszkanie.

 

bp Paweł Anweiler, Bielsko-Biała, 2008 r.

       

Przed radosnym dniem Wielkanocy jest jeszcze sobota. Dziś już tylko w nielicznych parafiach (Warszawa – parafia Św. Trójcy w kaplicy Halpertów na cmentarzu, Brenna) odbywają się nabożeństwa, wspominające przejście Izraela do Ziemi Obiecanej (Pascha), z śmierci do życia nowego.

 

W luteranizmie (północna i zachodnia Europa, Ameryka) znane są także zwyczaje nabożeństw nocy wielkanocnej. Ich polską „wersją” jest już 11-letnia tradycja „Bezsennej Nocy” w kościele w Skoczowie (od 22.00 do północy), którą stanowi czuwanie, modlitwy, śpiew i rozważanie Bożego Słowa, przygotowywane dla młodzieży przez miejscową parafię i Centrum Misji i Ewangelizacji.

 

 
Święto Zmartwychwstania Pańskiego Kościół obchodzi w ciągu dwóch dni: w niedzielę i poniedziałek. W niedzielę w kościołach często odprawiane są dwa nabożeństwa. Nad ranem w wielu parafiach świętowane jest Zmartwychwstanie Pańskie jako rezurekcja. Dawniej takie nabożeństwo odbywało się przy wschodzie słońca przy krzyżu na cmentarzu lub w cmentarnych kościołach (kaplicach).

 

Chrystus Pan wstał z martwych
Po swych mękach twardych.
Stąd mamy pociech wiele,
Chrystus nasz wesele,
Zmiłuj się Panie!

 
 

 

Gdyby nie był powstał,
Świat by w piekle został;
Lecz że z grobu Pan idzie,
Zaradzone jest w biedzie,
Zmiłuj się, Panie!
 

Bogu Ojcu chwała,
Że śmierć nie sprostała!
Stąd mamy pociech wiele,
Chrystus nasze wesele,
Zmiłuj się, Panie!
 

Bawaria/Austria XII/XV w. – Śpiewnik Ewangelicki 173

 

    
Uroczyste wielkanocne nabożeństwa, zazwyczaj ze spowiedzią i Sakramentem Ołtarza, odbywają się w kościołach i kaplicach przed południem. Podobnie dzieje się w Poniedziałek Wielkanocny. Kolorem liturgicznym, dominującym w przestrzeni świątyni, jest już biel, symbolizujący czystość nowego życia i światłość zmartwychwstałego Pana. Wielkanoc jest jednym z najradośniejszych świąt roku kościelnego.

 

  

Kościół luterański nie stosuje specjalnego rytuału poświęcenia w kościołach pokarmów wielkanocnych. Zgodnie z nauką Kościoła każdy pokarm – zawsze i wszędzie – poświęca się Słowem Bożym i modlitwą przed jego spożyciem. Na podstawie biblijnej nauki o powszechnym kapłaństwie wszystkich ochrzczonych każdy wierzący poświęca Słowem Bożym i modlitwą przy stole swój pokarm. Już Mały Katechizm ks. Marcina Lutra zachęca do tego, aby „ojciec rodziny ... domowników swoich nauczał modlitw stołowych”, podając przy okazji kilka ich wzorów. To codzienne błogosławienie pokarmów przy stole w ciągu wieków rozwinęło się poprzez wprowadzenie wielu innych modlitw stołowych. Taką modlitwą każdy winien poświęcić swój posiłek, także ten wielkosobotni czy wielkanocny.

 

Przyjdź Panie Jezu,

Bądź gościem nam:

Pobłogosław nas i te dary,

Które dajesz Sam. Amen.

 
W wielkanocny poranek niektóre rodziny podczas tradycyjnych świątecznych śniadań dzielą się jajkiem, składając sobie wzajemnie życzenia. Stara tradycja nakazuje, aby pierwsze Święto Wielkanocy po nabożeństwie spędzić wraz z rodziną w domu, a w Poniedziałek Wielkanocny odwiedzać swych bliskich.