english version
Hasła biblijne na dzisiaj Ukryj hasła biblijne

Chrześcijanie wobec zmian klimatu

Po Zgromadzeniu Ogólnym ECEN w Katowicach

16.10.2018
Udostępnij

W dniach 6 do 10 października odbyło się Zgromadzenie Ogólne Europejskiej Sieci Współpracy Ekologicznej Chrześcijan (European Christian Environmental Network - ECEN), którego współorganizatorem była Polska Rada Ekumeniczna. 


Chrześcijanie wobec zmian klimatu

Do Katowic zjechało 85 przedstawicieli Kościołów chrześcijańskich z 22 krajów Europy, którzy obradowali pod hasłem:"Ku sprawiedliwości ekonomicznej i ekologicznej - >Aby dać wam przyszłość i nadzieję< (Księga Jeremiasza 29, 11).” Zgromadzenie przypomniało, że Boże stworzenie jest zagrożone, a zadaniem Kościołów w całej Europie i na świecie jest zaangażowanie w jego ochronę oraz podkreślanie odpowiedzialności za otaczającą nas przyrodę zarówno podczas nabożeństwach, jak i poprzez podejmowanie konkretnych działań. Spotkanie odbyło się w Katowicach w związku ze zbliżającą się konferencją COP24 w Katowicach.


Głównym tematem dyskutowanym podczas Zgromadzenia był związek pomiędzy gospodarką i ekologią; sposoby osiągnięcia sprawiedliwego podziału dostępnych zasobów przy jednoczesnym poszanowaniu zasad sprawiedliwości ekonomicznej i ekologicznej. Spotkanie było również okazją do uczczenia 20. rocznicy ECEN. Po dwudziestu latach  działania organizacji można zauważyć rosnące zaangażowanie Kościołów i wspólnot w ochronę klimatu oraz zmiany, które zachodzą w indywidualnym podejściu chrześcijan do tej kwestii. Istnieją Kościoły i parafie, które wprowadzają praktyczne rozwiązania np. w sposobach ogrzewania, wykorzystania energii słonecznej, rozsądnego gospodarowania zasobami.

Powoli zmiany zachodzą także w Polsce, co można było usłyszeć podczas panelu dyskusyjnego, w którym wzięli udział: Zygmunt Łukaszczyk, samorządowiec, wojewoda śląski w latach 2007-2014; ks. dr Witold Kania z Wydziału Teologii Uniwersytetu  Śląskiego w Katowicach; ks. prof. Marek Jerzy Uglorz z Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej oraz dr Agnieszka Sobol z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Panel poprowadził ks. dr  Grzegorz Giemza, dyrektor Polskiej Rady Ekumenicznej. W dyskusji zwrócono uwagę, że zmiany klimatu nie zawsze obchodzą Polaków, gdyż ich skutki nie są na co dzień dostrzegalne. Rozmawia się wprawdzie o smogu, ale za mało mówi się o spadku wilgotności gleby czy braku wody. Kościoły na przestrzeni lat także zabierały głos w kwestiach dotyczących stworzenia, podkreślając znaczenie odpowiedzialności ludzi wierzących za sytuację ekologiczną na świecie. Ciągle niestety brak w ludziach nawyku oszczędzania np. energii lub wody, a warto pamiętać, że marnotrawienie jest grzechem. Pojawiają się natomiast działania na rzecz zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza i emisji gazów cieplarnianych (GHG) oraz gotowość do przekształcania gospodarki z górnictwa węglowego w bardziej zrównoważoną produkcję energii.

Uczestnicy zgromadzenia zwrócili uwagę, że przez dziesięciolecia można było zaobserwować utratę różnorodności biologicznej i siedlisk na całym świecie w stopniu, w jakim naukowcy mówią o nowym "masowym wymarciu". Ustawiczne wylesianie przyczynia się do zmian klimatycznych, a ludzkość w alarmującym tempie emituje gazy cieplarniane do atmosfery, szczególnie podczas spalania paliw kopalnych. W rezultacie klimat się zmienia; wiemy o tym ponad wszelką wątpliwość.

Podczas spotkania w Katowicach Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) opublikował kolejny raport dotyczący globalnego ocieplenia określający, co byłoby konieczne, aby ograniczyć globalne ocieplenie do 1,5°C oraz co może się stać jeśli nie wdroży się takiego działania. Ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C będzie wymagało szybkich, daleko idących i zmian we wszystkich aspektach życia społeczeństw. Aby uniknąć niebezpiecznych zmian klimatycznych i osiągnąć cele zrównoważonego rozwoju zaproponowane przez Organizację Narodów Zjednoczonych, należy dziś rozpocząć fundamentalną zmianę. Jeśli takie działania nie zostaną podjęte to globalne ocieplenie przekroczy 2°C w ciągu najbliższych 20 lat. 

 

Dlatego, zdaniem przedstawicieli ECEN współcześni chrześcijanie mają moralny obowiązek zaangażować się w działania na rzecz sprawiedliwości klimatycznej. Wybrzmiało to także podczas konferencji prasowej zorganizowanej w pawilonie Dobry Klimat w Katowicach. Wzięli w niej udział: ks. dr Grzegorz Giemza (PRE), bp Nicholas Holtam (Kościół Anglii),  ks. Henrik Grape (Kościół Szwecji, koordynator grupy roboczej ds. zmian klimatu ŚRK) oraz Jukka Uosukainen, (Centrum Technologii Klimatycznych przy ONZ).


W mediach o konferencji:

Radio Katowice 

Telewizja Katowice, od 14 minuty

Transmisja konferencji prasowej

 

Nauka pokazuje co się dzieje, a wiara wskazuje dlaczego powinno się odpowiedzieć. Inspiracją może być historia o nakarmieniu pięciu tysięcy (J 6, 1-11) i postawa dziecka, które gotowe jest dzielić się tym, co ma. Konieczna jest więc zmiana stylu życia. To właśnie umiejętność dzielenia się z innymi, a nie chciwość jest  drogą do sprawiedliwości klimatycznej.

 

W dokumencie końcowym Zgromadzenia Ogólnego ECEN obecni przedstawiciele Kościołów chrześcijańskich w Europie wezwali rządy i decydentów do poważnego podejścia do sytuacji i podjęcia odpowiednich działań umożliwiających ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, by dostosować je do danych naukowych zawartych w raporcie IPCC. Zwrócili także uwagę, że niezbędna jest praca na rzecz zrównoważonej przyszłości i odpowiednie mechanizmy wspierania osób najbardziej zagrożonych.

Kościoły i organizacje religijne zachęcono do inicjowania i podtrzymywaniu dialogu między Kościołami i społeczeństwami, w którym podejmowany będzie temat koniecznych zmian prowadzących do bardziej zrównoważonego i sprawiedliwego trybu życia ochrony stworzenia, promowania sprawiedliwego przejścia do gospodarki niskoemisyjnej i działań na rzecz sprawiedliwości międzypokoleniowej. Konieczne jest też uwzględnianie w pracy  Kościołów materiałów teologicznych i liturgicznych dotyczących troski o stworzenie.

Warto, przy okazji wspomnieć, że odbywający się kilka dni później, po obradach ECEN, Synod Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP podjął uchwałę, w której ogłosił rok 2019 Rokiem troski o stworzenie.

 

ECEN jest europejską platformą współpracy Kościołów w zakresie ekologii. Została utworzona w 1998 r. w odpowiedzi na wezwanie Europejskiego Zgromadzenia Ekumenicznego do zwiększenia działań chrześcijan na rzecz zachowania stworzenia. Jej celem jest wymiana informacji i doświadczeń w kwestii ochrony środowiska naturalnego pomiędzy różnymi Kościołami oraz zachęcanie do dawania wspólnego świadectwa troski o Boże stworzenie. Blisko współpracuje z Konferencją Kościołów Europejskich, a także ze Światową Radą Kościołów i Radą Konferencji Episkopatów Europy.

 

więcej o ECEN w jęz. angielskim: www.ecen.org