Spotkanie z prof. Danielem Kadłubcem
W trzeci wtorek miesiąca odbywają się tradycyjne spotkania oddziału Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Katowicach. Gościem spotkania 17 kwietnia 2012 r. był prof. dr hab. Daniel Kadłubiec, który w żywiołowy sposób przybliżył rolę protestantów w kształtowaniu oświaty, kultury i języka polskiego.
bp Tadeusz Szurman, prof. Grażyna Szewczyk i prof. Daniel Kadłubiec
W swoim wystąpieniu podkreślił znaczenie słowa, jego wartość dla intelektualnego rozwoju chłopów w XVI wieku. Słowo, wiedza oświata stanowiła symbol przetrwania i tożsamości. Zwrócił uwagę, że każdy język zawiera w sobie swoisty obraz świata, a gwara jest identyfikatorem tożsamości. Udowodnił, że ze zmienności języka nie wynika potrzeba jego ujednolicania. Kiedyś czytano książkę czy gazetę powoli i od początku do końca. Słowo czytane kształtowało polskie pojmowanie świata poprzez język narodowy. Literatura narodowa powstała z impulsu propagowania języka polskiego. Na Śląsk docierały książki z Torunia, Gdańska, Brzegu i Brześcia. Początkowo była to literatura religijna, później literatura piękna.
Powstawały spółki chłopskie, które miały za zadanie przepisywanie książek lub też gromadzenie środków na zakup cennych publikacji. Chłop z Cisownicy, Jura Gajdzica z każdej podróży przywoził książkę, a swoim dzieciom w „wianie” ślubnym dawał nie majątek lecz książki.
***
Prof. Daniel Kadłubiec (urodzony w 1937 roku w Karpętnej) jest etnografem i historykiem literatury, badaczem kultury, folkloru i języka Śląska Cieszyńskiego.
Polską szkołę podstawową ukończył w Bystrzycy, polskie liceum w Czeskim Cieszynie w 1955 roku i filologię słowiańską na Uniwersytecie Karola w Pradze w 1960 roku. W 1994 roku uzyskał tytuł profesora.
Pracował na Instytucie Pedagogicznym na Uniwersytecie Ostrawskim od 1964 roku, później na Uniwersytecie Karola. W latach 1990-1992 był kierownikiem Katedry Polonistyki i Folklorystyki, a od 1990 roku kierownikiem Instytutu Badań Etnikum Polskiego Uniwersytetu Ostrawskiego. W 1996 roku został kierownikiem Zakładu Folklorystyki Ogólnej i Stosowanej na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach - Filii w Cieszynie. Pracuje także w Katedrze Pedagogiki, Psychologii i Antropologii Wydziału Humanistyczno-Społecznego Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej.
Jest autorem kilku książek oraz około 600 artykułów naukowych.