Ekumenicznie o św. Brunonie

Dzień 9 marca 1009 r. to data śmierci św. Brunona Bonifacego z Querfurtu. Na rok bieżący przypada zatem 1000. rocznica śmierci Apostoła Prusów, jak powszechnie przyjęło się określać Brunona. Z tego względu na terenie całej Polski organizowane są ekumeniczne nabożeństwa, spotkania oraz prelekcje poświęcone jego osobie.

 

      

W styczniu br. w ramach Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan odbyło się ekumeniczne nabożeństwo w Giżycku inaugurujące milenijne obchody. W nabożeństwie udział wzięli przedstawiciele Kościoła rzymskokatolickiego oraz luterańskiego (bp Rudolf Bażanowski – zwierzchnik Diecezji Mazurskiej KEA, bp Tadeusz Pikus – przewodniczący Komisji ds. ekumenizmu Konferencji Episkopatu Polski, abp Edward Ozorowski – metropolita białostocki).

 

Warto w tym miejscu wspomnieć też o spotkaniu, które zostało zorganizowane przez Parafię Ewangelicko-Augsburską w Giżycku 15 czerwca 2008 r. z okazji 999-lecia męczeńskiej śmierci Misjonarza. W uroczystości udział wzięli wówczas: biskup Janusz Jagucki; bp Axel Noack reprezentujący Ewangelicki Kościół Krajowy Saksonii z siedzibą w Magdeburgu, abp Wojciech Ziemba - metropolita warmiński; bp Romuald Kamiński – biskup pomocniczy z Ełku.

 

 

Kazanie wygłosił bp Noack, opierając się na fragmencie z Listu do Hebrajczyków 13, 7: Pamiętajcie o swoich przełożonych, którzy wam głosili Słowo Boże, rozważając koniec ich życia, naśladujcie ich wiarę. Bp Noack w swoim kazaniu zaznaczył: „Chcemy tutaj dzisiaj wspólnie uczcić pamięć naszego wspólnego nauczyciela, który nie żyje od 999 lat i którego nikt z nas nie mógł osobiście spotkać. Pamięć o takich nauczycielach jest ważnym zadaniem dla nas na dziś. Oni przygotowali podłoże, dzięki czemu rodzice mogli nas potem uczyć. Także św. Brunon z Kwerfurtu należy do rzeszy świadków, którzy dla naszej dzisiejszej wiary są ważni, nawet jeśli to trudno udokumentować. Nikt z nas nie istnieje i nie może istnieć bez przeszłości. Możemy Bogu dziękować za to, że jako chrześcijanie mamy dużo tej przeszłości. Także św. Brunon świadczy o naszej przeszłości, jak i wielu innych. Jest za co Bogu dziękować, że ten łańcuch świadków do dzisiaj nie został przerwany”.

 

W dalszym wystąpieniu bp Noack zastanawiał się: jak powinniśmy szanować naszych ojców w wierze? Podkreślił, że trzeba o nich pamiętać, a także poznawać ich życie i działalność. Wskazał także, że powinniśmy Bogu dziękować za to, że św. Brunon połączył losy dwóch miast (Giżycka i Querfurtu), a przez to również ewangelickich i katolickich chrześcijan.

 

 

W dniach 7-8 marca 2009 r. odbyły się ekumeniczne uroczystości w Querfurcie, miejscu urodzenia św. Brunona. W obchodach udział wzięli: zwierzchnik KEA bp Janusz Jagucki, bp Axel Noack; bp Gerhard Feige, zwierzchnik diecezji rzymskokatolickiej z siedzibą w Magdeburgu; bp diecezji ełckiej ks. Jerzy Mazur, zwierzchnik diecezji łomżyńskiej bp Stanisław Stefanek; parafię ewangelicką z Giżycka reprezentował ks. Krystian Borkowski. Centralnym punktem kwerfurckich obchodów było niedzielne nabożeństwo ekumeniczne. Kazanie wygłosił bp Noack, natomiast pozdrowienia przekazali bp Janusz Jagucki (przeczytaj tutaj) oraz bp Jerzy Mazur.

 

Centralne uroczystości milenijne zaplanowane są na 19-20 czerwca 2009 w Giżycku.

 

Misjonarz z Querfurtu to postać, która stanowi swoisty pomost między narodami oraz konfesjami. W 1909 r. ewangelicy z Giżycka ufundowali żeliwny krzyż upamiętniający jego postać. Został on wzniesiony nad jeziorem Niegocin w Giżycku, przypuszczalnym miejscu męczeńskiej śmierci Misjonarza. 30 października 1910 r. mieszkańcy Giżycka uroczyście poświęcili krzyż. Uroczystości poświęcenia przewodniczył superintendent ks. Ernst Trincker. Zapewne od niego wyszła też inicjatywa, by upamiętnić męczeństwo Brunona postawieniem krzyża na wzór krzyża z Tenkitten (dawna miejscowość położona nad Bałtykiem w dzisiejszym Obwodzie Kaliningradzkim) wzniesionym dla uczczenia św. Wojciecha. Na krzyżu umieszczono tablicę z brązu, o treści w języku polskim: „Dzielnemu misjonarzowi niemieckiemu, który jako pierwszy na Mazurach z 18 towarzyszami w dniu 9. marca 1009r. poniósł śmierć męczeńską dla chrześcijaństwa i swojej ojczyzny, szlachetnemu Brunonowi z Kwerfurtu, ku chwalebnej pamięci. Kościół ewangelicki Loetzen 1910 r.”. Ta pamiątkowa tablica, jest obecnie wmurowana w prezbiterium ewangelickiego kościoła w Giżycku.

 

Św. Brunon urodził się w 974 r. na zamku Kwerfurt nieopodal Meresburga. Będąc spokrewnionym z dynastią Ludolfingów, już w młodości zetknął się z cesarzem Ottonem III. Za jego sprawą udał się do Rzymu, gdzie w 999 r. złożył śluby zakonne i przyjął imię Bonifacy. Kontakt ze środowiskiem benedyktyńskim, a zwłaszcza ze św. Romualdem, przesądził o ostatnich 10 latach jego życia.

 

W 1001 r. zaangażował się w zaproponowaną przez Bolesława Chrobrego ideę nowej misji w Prusach. Powstrzymany przez wybuch wojny Bolesława z nowym cesarzem Henrykiem II, ale już jako metropolita misyjny, rozpoczyna swą działalność na Węgrzech. W 1006 r. dotarł do Polski, by wkrótce udać się na Ruś, na dwór Włodzimierza Wielkiego, z zadaniem podjęcia misji wśród Pieczyngów. Na dworze Chrobrego pojawił się ponownie ok. r. 1008 z zamiarem urzeczywistnienia kontynuacyjnej misji św. Wojciecha.

 

Według relacji Wiperta, jedynego ocalałego uczestnika wyprawy Brunon i jego 18 towarzyszy zginęli śmiercią męczeńską 9 marca 1009 r. Historyczne badania prowadzone przez profesora Voigta prowadzone na przełomie XIX i XX wieku wskazują, że prawdopodobnym miejscem jego śmierci jest właśnie Giżycko.