400. rocznica urodzin Paula Gerhardta

Dnia 12 marca 2007 roku przypadła 400. rocznica narodzin ks. Paula Gerhardta, luterańskiego duchownego, poety i pieśniarza - obok Lutra najwybitniejszego twórcy pieśni kościelnych, zwanego wittenberskim słowikiem.
 
Dziś znamy 139 pieśni i wierszy ks. Paula Gerhardta, napisanych w języku niemieckim oraz 15 powstałych w łacinie. Większość z nich stanowią utwory pełne głębokiej ekspresji i szczerego zaangażowania, pełne autentyczności i głębi teologicznej myśli. W jego pieśniach zawiera się „czysta” teologia luterańska, szczególnie obecna w teologii krzyża widocznej w jego pieśniach pasyjnych. Pełno w nich zasadniczych tematów luterańskiej nauki wiary: zbawienia przez śmierć Chrystusa i usprawiedliwieniu z wiary, podanych jednak w sposób jednocześnie prosty i piękny. 
 

Chociaż sam Gerhardt nie miał wiele wspólnego z pietyzmem, to jednak jego pieśni miały duży wpływ na sam pietyzm i odegrały bardzo dużą rolę na rozwój pieśni protestanckiej w Europie i Ameryce. Jednocześnie pozostały sztandarowymi utworami luteranizmu, jednoznacznie kojarząc się z jego założeniami.
 
Obecnie pieśni Gerhardta są śpiewane nie tylko w kościołach luterańskich i przez innych protestantów, ale są też obecne w szeroko pojętej kulturze chrześcijańskiej, obecnej w praktyce nabożeństwowej wyznawców innych nurtów protestantyzmu, ale też w Kościele Rzymskokatolickim.
 
Pieśni Gerhardta są obecne od początku w świecie muzyki. Pisali ją do nich najwybitniejsi twórcy swych czasów: Crüger i Ebeling za życia Gerhardta, a mistrzowsko uczynił to Jan Sebastian Bach, szczególnie w Pasjach według św. Matusza oraz św. Jana, a także w Oratorium Bożonarodzeniowym.
 
Poezja i pieśni Paula Gerhardta mają również duży wpływ na kulturę niemiecką, a co za tym idzie na całą kulturę europejską.
W 1987 roku Hans-Georg Kemper, niemiecki literaturoznawca, oceniając wkład Gerhardta w kulturę niemiecką, jego dorobek postawił na tej samej płaszczyźnie co baśnie braci Grimm i tłumaczenie Biblii ks. Marcina Lutra na język niemiecki. 
 
 

Więcej w Zwiastunie Ewangelickim