List Sekretarza Generalnego Światowej Federacji Luterańskiej do Kościołów członkowskich - VIII 1998

Szanowne Panie, Szanowni Panowie,

 

Zapewne przypominacie sobie, że w liście z lipca br. informowałem Państwa, że nasza Rada w dniu 16 czerwca 1998 r. podjęła jednomyślną uchwałę na temat "Wspólnej deklaracji w sprawie nauki o usprawiedliwieniu". Za pomocą tego listu chciałbym podać aktualne informacje dotyczące tej ważnej kwestii.

 

W liście z lipca wspominałem też o oficjalnej odpowiedzi Kościoła rzymskokatolickiego z 25 czerwca 1998 r. Posyłam Państwu również kopię tego dokumentu w celu osobistego przestudiowania z myślą o czekającej nas dyskusji.

 

W moim liście zwróciłem uwagę na to, że z odpowiedzi rzymskokatolickiej można wywnioskować istnienie wysokiego stopnia zgodności poglądów w "podstawowych prawdach" nauki o usprawiedliwieniu. W jednej części odpowiedzi rzymskokatolickiej chodziło o "uściślenia", zostały tu zasygnalizowane zastrzeżenia w odniesieniu do "Wspólnej deklaracji". Nie było więc pełnej jasności co do tego, jaka jest relacja wzajemna między oficjalnym stanowiskiem luterańskim i rzymskokatolickim a "Wspólną deklaracją". Szczególnie nie było wiadomo, jak dalece odpowiedź katolicka potwierdzała, że potępienia doktrynalne XVI stulecia nie mają już mocy obowiązującej.

 

Poza tym posyłam Państwu kopię listu z 30 lipca 1998 r. Edwarda Idrisa Kardynała Cassidiego, przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Jedności Chrześcijan. List ten wprawdzie nie zmienia niczego w treści oficjalnej odpowiedzi rzymskokatolickiej, lecz otwiera nową perspektywę umożliwiającą czytanie, rozumienie i interpretację tej odpowiedzi. List ten jest łącznikiem z oświadczeniami Josepha Kardynała Ratzingera, prefekta Kongregacji Nauki Wiary.

 

List kard. Cassidiego stwierdza formalnie, że tylko pierwsza część odpowiedzi, zatytułowana Oświadczenie, uchodzi ściśle za odpowiedź na pytanie podniesione przez "Wspólną deklarację "

 

Zgodnie z tym listem druga część odpowiedzi, zatytułowana Uściślenia, ma, w porównaniu z Oświadczeniem, całkiem inną wartość. Zwraca się na to uwagę, że zarówno "Wspólna deklaracja" jak i uchwała Rady ŚFL stwierdzają, że w odniesieniu do pewnych kwestii dialog wymaga kontynuacji. W Uściśleniach odpowiedź Watykanu idzie nieco dalej, wyszczególniając kwestie wymagające dalszego dialogu.

 

List zwraca uwagę, że dla Kościoła katolickiego nie może być trudności w przyjęciu i podpisaniu "Wspólnej deklaracji" ponieważ akceptuje on bez zastrzeżeń konkluzję, że "istnieje konsens w podstawowych prawdach dotyczących nauki o usprawiedliwieniu "

 

Jest rzeczą oczywistą że wskutek dokonanego rozróżnienia między obu częściami odpowiedzi rzymskokatolickiej pojawia się nowy punkt ciężkości. Gdybyśmy znali od początku to rozróżnienie, wówczas zbędne okazałyby się pewne debaty, które były prowadzone wskutek braku jasności co do treści rzymskokatolickiej odpowiedzi. Punkty wymienione w Uściśleniach nie byłyby wówczas uważane za formalne zastrzeżenia wobec porozumień osiągniętych we "Wspólnej deklaracji", lecz miałyby tylko rangę problemów wymagających bliższego wyjaśnienia w przyszłości. Jako luteranie zgadzamy się w pełni ze stwierdzeniem, że w najbliższym czasie trzeba się będzie jeszcze zająć bardzo ważnymi zagadnieniami, dotyczącymi zarówno treści nauki o usprawiedliwieniu jak i jej roli w życiu Kościoła. Mówi o tym wyraźnie uchwała naszej Rady.

 

Rozróżnienie, jakie odpowiedź rzymskokatolicka czyni między Oświadczeniem a Uściśleniami, może wyjaśnić, dlaczego Kościół rzymskokatolicki, mimo istnienia wspomnianych różnic, jest w stanie zaakceptować całą "Wspólną deklarację" łącznie z końcowymi paragrafami 40 (dotyczącym konsensu w podstawowych prawdach nauki o usprawiedliwieniu) i 41 (dotyczącym potępień doktrynalnych). Wprawdzie w części odpowiedzi zatytułowanej Oświadczenie nie wspomina się o wzajemnych potępieniach doktrynalnych, to jednak gotowość Kościoła rzymskokatolickiego do podpisania całej "Wspólnej deklaracji" może być uznana za pośrednią akceptację jej paragrafu 41.

 

To, czy etap niezbędnych wyjaśnień, poprzedzający wspólne potwierdzenie "Wspólnej deklaracji", mamy już za sobą będzie przedmiotem dyskusji na posiedzeniu Komitetu Wykonawczego ŚFL, który zbierze się w dniach 13 i 14 listopada br.

 

Chciałbym Państwa prosić o uważne przeczytanie załączonych dokumentów, o których była mowa. Przy okazji proszę zająć się także uchwałą Rady ŚFL z 16 czerwca br. Dokumenty te stanowić będą podstawę do podjęcia odnośnych decyzji przez Komitet Wykonawczy w listopadzie. Bezpośrednio po posiedzeniu poinformuję Państwa o decyzji Komitetu Wykonawczego.

 

Proszę, ażeby Państwo załączyli do swoich modlitw toczącą się debatę i obrady Komitetu Wykonawczego w listopadzie. Podejmowana kwestia jest od stuleci punktem spornym między luteranami a katolikami. Niechaj podejmowane przez nas inicjatywy przyczyniają się do wzrostu chwały Boga, który wzywa nas do wierności i pojednania oraz jedności w Chrystusie.

 

Z najlepszymi życzeniami i pozdrowieniami

 

Wasz

 

Ishmael Noko
Sekretarz Generalny